Anlamca birbirinin karşıtı olan, birbiriyle çelişen kelimelere zıt anlamlı kelimeler adı verilir. Türkçemizde her sözcüğün eş anlamlısı olmadığı gibi zıt anlamlısı da yoktur. Zıt anlamlı sözcükler genellikle nitelik veya nicelik bildiren sözcüklerde yani sıfat ve zarf özelliğindeki sözcüklerde bulunur.
» bulanık ↔ berrak
» kirli ↔ temiz
» ileri ↔ geri
» güzel ↔ çirkin
» iç ↔ dış
» sık ↔ seyrek
» iyimser ↔ kötümser
» inmek ↔ çıkmak
» sağ ↔ sol
» zengin ↔ fakir
> Bir sözcüğün olumsuzu, o sözcüğün zıt anlamlısı değildir.
» gelmek – gelmemek (olumsuzu)
» gelmek – gitmek (zıt anlamlısı)
» kirli – kirsiz (olumsuzu)
» kirli – temiz (zıt anlamlısı)
» almak – almamak (olumsuzu)
» almak – vermek (zıt anlamlısı)
> Sözcüklerin karşıt anlamlı olabilmesi için her ikisinin de gerçek ya da mecaz anlamlı olması gerekir.
» Bu işin sonu nereye gider? (mecaz anlam)
Yukarıdaki cümlelerde gelmek ve gitmek birbirinin karşıtı değildir; çünkü gelmek gerçek anlamıyla, gitmek mecaz anlamıyla kullanılmıştır.
⇒ Eş Anlamlı (Anlamdaş) Kelimeler Konu Anlatımı
⇒ Zıt (Karşıt) Anlamlı Kelimeler Konu Anlatımı
⇒ Eş Sesli (Sesteş) Kelimeler Konu Anlatımı
⇒ Genel ve Özel Anlamlı Kelimeler Konu Anlatımı
⇒ Somut ve Soyut Anlamlı Kelimeler Konu Anlatımı
⇒ Nicel ve Nitel Anlamlı Kelimeler Konu Anlatımı